INICJATYWA LOKALNA – NARZĘDZIE PARTYCYPACJI MIESZKAŃCÓW CZY PROMOCJI RADNYCH?

Inicjatywa lokalna jest ustawowym narzędziem umożliwiającym realizację działań zgłaszanych przez mieszkańców w ich bezpośrednim otoczeniu. W jej ramach mieszkańcy zgłaszają pomysły i deklarują udział w jego realizacji, który może mieć formę wkładu rzeczowego, finansowego lub pracy społecznej. Zgodnie z art. 19 b ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (nowelizacja 2010) w ramach inicjatywy lokalnej mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego bezpośrednio, bądź za pośrednictwem organizacji pozarządowych, lub podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 mogą złożyć wniosek o realizację zadania publicznego do jednostki samorządu terytorialnego, na terenie której mają miejsce zamieszkania lub siedzibę. Zakres działań w ramach inicjatywy jest niezwykle szeroki: od rozbudowy i budowy dróg, budynków małej architektury po działalność w sferze oświaty, wychowania i kultury fizycznej. Współudział mieszkańców polega na świadczeniach pieniężnych, rzeczowych, jak również na pracy społecznej. Inicjatywa lokalna jest najwyższą formą udziału obywateli, w której mieszkańcy na równi z samorządem podejmują się realizacji zadań publicznych. Jest to prawo mieszkańców i jedno z niewielu narządzi, które posiadają.
Radni posiadają inne narzędzia, którymi mogą decydować o podejmowanych działaniach w dzielnicy, powinni aktywizować mieszkańców, promować to narzędzie a nie sami składać wnioski. W założeniu jej twórców instytucja ta stanowić ma jeden z kluczowych instrumentów służących systematycznemu wzmacnianiu roli mieszkańców w sprawowaniu władzy na poziomie lokalnym. Wykonywanie inicjatyw lokalnych powinno stać się zatem ważnym elementem inkluzji obywatelskiej. To ogromny wysiłek aby stała się stosowanym realnym narzędziem partycypacji obywatelskiej a nie narzędziem promocji radnych.